Wprowadzenie
Geneza syrenki
Dokumenty królewskie
Dokumenty miejskie...
...wojskowe i policyjne
Mapy
Konkurs 1915 r.
Według artystów
Pozostałe
Galeria
     
 

Witamy na stronie poświęconej 

warszawskiej syrence

...

Na podstawie dokumentów archiwalnych pragniemy Państwu przedstawić zmienne koleje losu herbu naszej stolicy oraz przekształcenia jej wizerunku. Prezentowane materiały pochodzą z zasobu Archiwum Głównego Akt Dawnych (AGAD) oraz Archiwum Państwowego m.st. Warszawy (APW).

Wizerunki syrenki występujące w zachowanych dokumentach pozwalają na wyróżnienie dwóch pełnionych przez nią funkcji: 

herbu - umieszczona na dokumentach królewskich, wystawionych dla miasta, na pieczęciach używanych przez władze miasta oraz kreślona na  różnych aktach miejskich;
znaku - syrenka widniejąca na mapach, pocztówkach, znakach graficznych, okładkach książek

Syrenka jako znak była szeroko stosowana w XIX w., gdy zaborcy wprowadzili zakaz jej wykorzystywania przez władze Warszawy jako herbu miasta.

Syrenka – z oczywistych względów – towarzyszyła też archiwum miejskiemu, przez długi czas mieszczącemu się w warszawskim ratuszu. W 1938 r. Archiwum Miejskie przeniosło się do nowej siedziby w dawnym Arsenale przy ulicy Długiej, a nad jego bramą umieszczono wykutą w miedzi przez Kazimierza Knothe syrenkę. Ocalała z wojennej pożogi miedziana syrena patronuje obecnie – już we wnętrzu - naszemu archiwum i  jego zbiorom.

Przy opracowywaniu niniejszego materiału korzystano z następujących zródeł:

  • Encyklopedia Warszawy, Warszawa 1994;
  • Gumowski M., Herby miast polskich, Warszawa 1960;
  • Kuczyński S. K., Herb Warszawy, Warszawa 1977;
  • Kuczyński S. K., Syrena warszawska, Warszawa 1991;
  • Plewko A., Wanag J., Herbarz miast polskich, Warszawa 1994;
  • Przywileje królewskie miasta stołecznego Starej Warszawy 1376- 1772, wyd. T. Wierzbowski, Warszawa 1913;
  • Wejnert A., Starożytnosci warszawskie, Warszawa 1847, t. 1, s. 5-31.
  • http://dziedzictwo.polska.pl/katalog/index,Warszawa,cid,1515.htm?display=

Autorzy tekstów: Magda Masłowska - podpisy pod ilustracjami,
Witold Karpowicz - Syrenka w dokumentach wojskowych i policyjnych, Anna Wajs - pozostałe...